Seefbier

Recent werd in Antwerpen het oude -en tegelijk nieuwe- Seefbier gelanceerd, compleet met legende en pseudo-historische wetenswaardigheden erbovenop. Overigens is dat laatste iets wat, toch voor wat Bierman betreft, bij het degusteren van bier een duidelijke meerwaarde mag geheten worden. Volgens dit legendarische verkoopsverhaal werd er in café “Bij Trien uit de Pothoek” (op de hoek van de Lange Beeldekensstraat en de Pesthofstraat) Seefbier geschonken en dit bier werd zo naamgever en enig stichtend lid van de 19e eeuwse volkswijk Seefhoek.  Bij het horen van zoveel aanstekelijk werkende onzin ontwaakt bij Bierman steeds het verlangen om wat aan goedkope onderzoeksjournalistiek te gaan doen. 

Seef is een grappig woord. In het Engels, toch wel de taal waarin de meeste oorlogen gevoerd worden, betekent het “veilig” en dat is een hele geruststelling. Seef war is dan bijvoorbeeld een veilige oorlog… en zo blijkt eens te meer dat met woorden alles gezegd kan worden. Volgens enkele gangbare etymologische fantasiën zou “Seef” zou afgeleid zijn van het Latijnse Sapa, wat en versterkend plantensap zou zijn en volgens de hedendaagse kruidendokters is het gewoon Oudnederlands zijn voor salie. De Latijnse naam van dit kruid (Salvia officinalis) is van dezelfde familie als Salvere wat redden betekent (of ook wel heil brengen). Wat Seef in het algemeen beschaafd Antwerps betekent kan Bierman met geen mogelijkheid meer achterhalen, wat jammer is want het moet echt wel de moeite geweest zijn. Sommigen houden het gewoon op de naam van een brouwer. De bron van het de Seefhoek legende ligt waarschijnlijk in het boek “De Seefhoek van toen” (1986) van Karel Devocht. Verder zijn er nog wat geruchten over een vermelding van de Seefhoek in 1803, dus voor de arbeiderswijk gebouwd werd en dus ook voor de Pothoek als café troost schonk aan het proletariaat. 

De vraag naar wat er eerst was is dus blijkbaar even onoplosbaar en voorwaar zelf heel wat meer onderhoudend, als die over de kip en het ei. Maar als het niet waar is, dan is het toch zeker goed gevonden en bovendien heeft het de Seefhoek zelf er alvast niet van weerhouden een stevige reputatie op te bouwen doorheen de jaren. Sinds haar ontstaan als arbeiderswijk tijdens de Industriële revolutie (1860) werden in deze wijk achtereenvolgens Vincent Van Gogh gehuisvest en Willy Vandersteen, Rik Coppens, Panamarenko en uiteindelijk ook het Vlaams Blok voortgebracht. Het proletariaat is blijkbaar wat naar rechts opgeschoven na het opdoeken van hun Seefbier (deze opmerking slaat overigens enkel op het laatste lid van voorgaande opsomming). Zou er een verband zijn? De andere kenmerken van de wijk zijn overigens eerder recent geëvolueerd van uitgesproken volks naar multi-etnisch.   

Over naar het bier dan maar: de 19e eeuwse verslagen over het oude Seefbier spreken over “een wit bier, dubbelde seef geheeten, dat schuimde als Champagne, naar 't hoofd liep als Porto, en tien cents den liter kostte” of ergens anders “in het naar huis gaan hadden zij een stoop Seef leeggedronken, die fel schuimde en de neus prikkelde. Dat is de champagne der arme luizen, de champagne van de vijfde wijk”. Volgens een paar andere bronnen was het bier vergelijkbaar met witte bieren en was het een licht, schuimend bier van (1% alchohol) dat bestond uit een mengsel van tarwe en havermout. Op basis van deze schat aan gegevens is gemakkelijk vast te stellen dat de nieuwe interpretatie van het Seefbier, dat enkele maanden geleden op de markt kwam, niet helemaal bezijden de waarheid zit. De nieuwe Seef bevat, naast de gebruikelijke dingen die doorgaans in bier terug te vinden zijn, ook tarwe (zoals in witbier), haver en boekwijt.  Vooral dat laatste is een ingrediënt dat zeer smakelijke bieren oplevert, zoals bij de Gageleer of Leireken. En ook het zachte, troebele en smakelijke Seefbier profiteert duidelijk van de wat meer verfijnde smaaktoetsen van dit edele graan. Enkel de hergisting en het alcoholpercentage van 6,5% lijkt redelijk ongepast voor een 19e eeuws bier dat afgevuld werd per stoop, dat zijn aarden kruiken van 2,5 liter… Nu Bierman eraan denkt: Seefbier verkrijgbaar per stoop, dat zou mooi zijn. Het is een bier waarmee een lange zomeravond probleemloos kan gevuld worden.

Overigens grensde de marketingcampagne waarmee het nieuwe oude Seefbier gelanceerd werd aan het geniale. Op het juiste moment kwam het tweeledige bericht in zowat alle media dat een voormalige mens van Moortgat (u weet wel) De Antwerpse Brouw Compagnie heeft opgericht (u weet wel) die het voormalige Seefbier (u weet wel) opnieuw zou gaan lanceren (en als u het niet wist dan weet u het nu). Het verhaal klopte, het bier was smakelijk en iedereen was blij. Zij het dat het bier wegens groot succes al lang volledig uitverkocht is, maar in WestVleteren hebben ze daar ook geen last van. Het bier wordt overigens gebrouwen bij Roman in oudenaarde, maar ooit zullen daar bij de ABC nog wel hun eigen brouwerij opstarten. 

Lang leve Seefbier, zou Bierman zeggen, genoemd naar een bier waarnaar een wijk genoemd werd of omgekeerd, gebrouwen volgens oud recept, maar dan helemaal nieuw, met Belgische hop, haver en boekwijt, hergist en troebel en fenomenaal en uniek en zovoort, Bierman heeft er dorst van gekregen.
www.seef.be


Tot besluit pleegt Bierman ook deze keer met graagte een ode aan de zeslettergrepigheid middels een ollekebolleke (met dank aan Drs. P).:

Seefbier

Antwerps bier nieuw én oud
authentiek met op kop
boekwijt en havermout
Belgische hop

De doorstart van Seefbier
Reclamecampagne:
de volkse champagne
is opnieuw hier