Duvel

Twee studentenclubs van de Universiteit Antwerpen ontlenen hun identiteit aan een bier. In het geval van Rodenbach kan natuurlijk ook onze Vlaamse dichter bedoeld worden en ook de jenevercantussen van Abundatia lijken te suggereren dat het bij deze club gaat om Duvel in de ruime zin van het woord. En toch… alle lof aan deze clubs en vandaar dat bierman deze week, om helemaal eerlijk te zijn niet helemaal tegen zijn goesting, Duvel bespreekt (en drinkt), volgende week Rodenbach.

In 1871 stichtte Jan-Leonard Moortgat een nieuwe kleine brouwerij en werd daarmee één van de 3000 actieve brouwers in ons Belgenland. Zoals de gewoonte was in die dagen, trok de brouwer er met paard en kar op uit om zijn bieren aan de mensen en cafés te verkopen. Na de eerste wereldoorlog ontstaat er in België een enorme populariteit van Engelse Ales. Albert Moortgat, zoon van…, trekt dan ook naar Schotland om gist te zoeken voor een eigen ontwerp van Engelse Ale die Victory Ale zou moeten heten (over de manier waarop dit gist verworven werd bestaat tot op vandaag discussie).

Bij het degusteren van het eerste brouwsel omschrijft één van de proevers dit bier als “nen echten Duvel”. En zo werd in 1923 de eerste Duvel geboren (300 kratten per jaar), die tot op vandaag gemaakt wordt met de originele Schotse giststam van Albert. De kleinschalige brouwerij groeide doorheen de jaren verder, gaat in zich in de jaren ’70 op de export richten, verwerft een marktverzadiging in België van meer dan 95% (Duvel is overal te krijgen) en gaat in ’99 naar de beurs. Tegenwoordig worden per jaar meer dan 80 miljoen flesjes Duvel geproduceerd waarvan 20% naar het buitenland gaat. Ondanks de groei blijft de kwaliteit van dit bier erg stabiel. De brouwerij investeert dan ook regelmatig in bijkomende infrastructuur en capaciteit om aan de toenemende vraag te voldoen.

Brouwerij Moortgat produceert tegenwoordig ook enkele bieren in Amerika: Ommegang Witte, Henneping, Rare Vos en Three Philosophers. In Breendonk maken ze nog Mardesous (abdijbieren), Vedett (pils), Passendaele (graanbier, maar niet meer vermeld op de site – uit productie?), Bel Pils (luxepils) en Steendonk (witbier). Recent werd de brouwerij van La Chouffe overgenomen.

Het brouwproces van Duvel is nog steeds complex voor de huidige omvang van de productie, maar zeker in vergelijking met andere bieren, worden er geen hoeken afgesneden in het productieproces of de ingrediënten. De smaak, hopbitterheid en densiteit zijn erg uitgebalanceerd en zeer constant. Bierkenners catalogeren Duvel doorgaans onder ‘Golden Ale’, ‘Sterk Blond’ of ‘Edelbier’. Over de smaak laat Bierman graag (en met enige nationale trots) de doorgaans zéér kritische Duitse bierkenner Michael Rudolf aan het woord: “Wahrhaftigen Gottestrank” en “Unoverstelbar, dass Hopfen und Malz bei solchem Alcool noch auf die Zunge agieren. Rekordbier (… wo ein doitscher Bock schon bei sieben Prozent sichhtlich an Geniessbarkeit einbüsst)….

Duvel wordt erg vaak gekopieerd. België kent tientallen erg verdienstelijke blonde sterke bieren, vaak met een ‘duivelse’ naam: Lucifer, Satan, Judas, Piraat, Hapkin, Brigand,… maar het origineel wordt nooit geëvenaard. Zelfs de recente introductie door Inbev van een nieuwe Leffe 9° - ‘Sterk blond’ abdijbier - durft Bierman (op een slechte dag) wel eens bekijken als een manier om marktaandeel van Duvel af te snoepen.

Dat er een club aan onze universiteit is die het vlaggenschip van onze Belgische bieren hoog in het vaandel draagt, getuigt van de goede smaak van onze studenten. De degustatie van een perfect geschonken -Duvel onder vrienden- is een waar genot. Wie daarentegen vier lauwe Duvels uit het flesje wegslempt reduceert dit bier tot een drager van alcohol. Dat is zonde van de Duvel.

Meer weten: www.duvel.be en www.abundantia.be

Stefaan Daeninck, Duvel à la carte, Topchefs koken met topbier, Lannoo, Tielt, 2005.
Michael Rudolf, 2000 biere, Der endgültige Atlas für die ganze Bierwelt, Sommerbuch, Münster, 2003.


Koken met bier: Champignons in Duvel

500 gr champignons, 300 gr zilveruitjes, 2 tomaten, tijm, peper, zout, 2 eetlepels olijfolie, korianderzaadjes (± 10), 1 flesje Duvel, provençaalse kruiden

Breng het bier samen met de olie en alle kruiden in een pan aan de kook. Voeg er dan de gepelde en geplette tomaten aan toe. Laat het geheel 15 minuten sudderen zonder deksel op de pan. Voeg er vervolgens de schoongemaakte en gesneden champignons en de zilveruitjes aan toe en laat alles nog een kwartier sudderen. Dien dit gerecht warm of koud op een snee stevig volkorenbrood op.