Oude Kriek

Enkele weken geleden introduceerde Mort Subite, na heel wat jaren van afwezigheid, terug de Mort Subite Oude Kriek. Meteen de laatste telg in een enorme reeks nieuwe kriekbieren die de afgelopen jaren op de markt werden losgelaten. Kriek is bij uitstek een bier dat symptomatisch is voor de ambivalentie op onze Belgische biermarkt. Enerzijds een complex en verscheiden verzamelbegrip voor zeer uiteenlopende bieren, anderzijds uit onwetendheid (meestal door pilsadepten) vaak afgedaan als een zoet, laag alcoholisch vrouwenbier.

Het kunstmatig zoeten van bieren, waar veel bierkenners vaak op neerkijken, is een praktijk die zo oud is als het bier zelf. In het prille begin werden nog vooral honing en dadels gebruikt en werd het bier zeer jong gedronken, waardoor veel onvergiste suikers in het bier overbleven (suiker gist tot alcohol). Volgens sommige bronnen zou een Schepdaalse boer pas in 1878 het eerste recept voor kriekbier neergeschreven hebben. Bij het van nature wrange en moeilijk drinkbare Lambiekbier uit de Brusselse regio, werden vanaf dan grote hoeveelheden krieken (20kg / 100 liter) toegevoegd en mee vergist, de restpulp werd op het einde uitgefilterd. Omdat krieken, net als Lambiek, van nature zuur zijn, was ook het eerste artisanale kriekenbier ook erg zuur en bestond de gewoonte om suiker te smelten in het bier.

Moderne kriekenbieren zijn, dankzij de steeds toenemende vraag naar zoete dranken bij de consumenten (Frisdranken en alcohol-pops), voor het bottelen reeds kunstmatig aangezoet, vaak in combinatie met smaak- en kleurstoffen. Het gaat hier dus om een compleet ander type van bier. Een trend die de afgelopen jaren nog werd versterkt door een golf van superzoete en superfruitige laag alcoholische krieken, waarmee brouwerijen de markt bespelen. Bovendien zijn brouwerijen vaak niet geneigd om de consument correct te informeren over hun bieren, ondanks een duidelijke trend naar behoud en terugkeer naar het authentieke product zoals bij de nieuwe Mort Subite Oude kriek. De verwarring blijft, maar Kriek is dus zeker niet zomaar kriek.

Oude Kriek bestaat uit een mengeling van Lambiekbieren (Brusselse bieren van spontane gisting) van gemiddeld minstens 1 jaar oud met 10 – 25 procent krieken, kriekensap of geconcentreerd kriekensap (helaas ook nog toegestaan). Belangrijk is dat de krieken meegisten met het bier en daarna nog minsten twee maanden rijpen. Deze artisanale pareltjes zijn meestal aan de zure kant, met witte tot lichtroze schuimkraag en typische complexe wrangheid van een echte lambiek. Bekend zijn de Oude Kriek van Boon (recent overgenomen door Palm Breweries en volgens kenners licht aan kwaliteit ingeboet, verkrijgbaar in Colruyt), Drie Fontijnen, Mort-Subite (beperkte oplage in Delhaize), De Cam, Hanssens, Cantillon (Zeer authentieke product. Zo hebben zij recent nog een oude kriek uitgebracht van de bijna verdwenen handgeplukte Schaarbeekse krieken tegenover de tegenwoordig overal gebruikte machinaal plukbare krieken), Girardin (mijn favoriet, zeer traditionele brouwers) en Oud Beersel (recent overgenomen en dus nog even afwachten). Waar Oude Geuze makkelijke 25 jaar bewaart op fles, verliest Oude Kriek wel vrij snel aan kwaliteit en kan het best meteen gedronken worden. Weinig dranken zijn meer verfrissend op een warme zomerdag.

Gewone Kriek daarentegen zijn bieren die niet uit zuivere lambik bestaan of die gepasteuriseerd zijn, waarvan de krieken niet meegisten en die aangezoet, bijgekleurd of gesatureerd zijn. Doorgaans superzoete drankjes met dieproze tot knalrode schuimkraag. Bekend zijn Kriek Max (Jacobins), Premium (Saint-Louis), Extra (Belle-Vue), Xtreme (Mort-Subite), Lindemans Kriek, Timmermans Kriek, Redbach, enz…

De creativiteit van onze brouwers kent geen grenzen. Naast het toevoegen van andere smaken dan kriek, bestaan er ook heel wat andere bieren (oud bruin, witbier, …) waaraan krieken worden toegevoegd. De Kriek van Liefmans is hierin een authentiek, zeer uitgebalanceerd topproduct waarmee Vlaanderen bewondering oogst in heel de wereld.

Heel wat van de info in deze column komt (naast zelf proeven) uit het Bierpassie Magazine nr.32 (sept-okt-nov 2006). Ook het boek van Jef Van Den Steen, Geuze en kriek, de champagne onder de bieren (Leuven, 2006) is ten zeerste aanbevolen.

Bierman


Koken met Bier
Recept van de week: Blinde vinken met Kriek Liefmans

4 Blinde Vinken, Bloem, Boter, Tijm, Laurier, zout, cayennepeper, 1 eetlepel tomatenpuree, 1 fl esje kriek Liefmans

Haal de vinken door de bloem en braad ze rondom in de boter bruin. Voeg daarna wat zout, cayennepeper, de tomatenpuree, tijm, laurier en een de helft van het flesje Liefmans bij. Op zacht vuur met deksel verder garen (15-20 min). Op het einde blussen met de rest van het bier en eventueel wat binden met bloem. Smaakt goed met fritten en een bokaal kriekjes.